Gulpener bouwt meest duurzame brouwhuis van Europa

In 2014 won Gulpener de MVO Nederland Award; een prijs voor de meest toonaangevende duurzame onderneming van de afgelopen tien jaar. Dat was geen eindpunt voor de Limburgse bierbrouwer, maar een halte op de weg naar verdere verduurzaming. De doelstelling voor 2020 is ambitieus: het realiseren van een volledig fossielvrij brouwhuis.

De afgelopen jaren is hard gewerkt door ingenieurs van Gulpener, duurzaamheidsexperts en collega’s van brouwhuisfabrikant Meura. Ze ontwikkelden een brouwhuis waarin vernieuwende brouw- en energietechnieken het gebruik van fossiele brandstof volledig overbodig maken. De bouw van het meest duurzame brouwhuis van Europa is inmiddels begonnen. Dat betekent dat straks 75% minder energie nodig is, alles op 100% hernieuwbare stroom werkt en uitsluitend lokale ingrediënten nodig zijn in het proces.

Een nieuw maischfilter

Het nieuwe brouwhuis van Gulpener zit vol met innovatie. Het brouwen van bier is onder te verdelen in een warm en een koud deel. Het warme deel van het proces vindt plaats in het nieuwe brouwhuis en kent tal van nieuwe technieken.

In het huidige maischen laat de brouwer de mout (gekiemde gerst) in warm water weken zodat het zetmeel zich kan omzetten in suikers. Als al het zetmeel uit de mout is omgezet wordt het brouwsel geklaard (gefilterd). Het brouwsel komt in een filterkuip tot stilstand, de moutresten en het kaf zakken naar de bodem van de kuip en vormen een natuurlijk filterbed waar het brouwsel doorheen gefilterd wordt. Wat overblijft is wort (gerstsuikerwater) – het begin van bier.

De nieuwe maischfilter doet het anders. De gerst wordt nog maar gedeeltelijk vermout, en vermoute en onvermoute gerst worden samen tot meel vermalen en na het maischen door een filter geperst. Dat is snel en efficiënt, en het levert vijf tot tien procent meer wort op.

Craft Ecostripper

Na het maischen wordt het wort gekookt om het voedselveilig te maken en om stoffen als DMS en alfazuren uit het brouwsel te destilleren. Traditioneel gebeurt dat in grote kookketels, maar vanaf volgend jaar doet de nieuwe Ecostripper dat werk. Die kookt niet, maar stuwt het wort met kleine hoeveelheden tegelijk door een zes meter hoge verticale buis met hete stoom. Dat is een stuk sneller, kost minder energie en het zorgt er bovendien voor dat er nog maar 1% brouwsel verloren gaat in plaats van 9% bij het koken in het huidige brouwhuis. Gulpener is de eerste speciaalbier brouwerij ter wereld met een Ecostripper.

Warmtepomp-innovatie

Een nieuwe innovatieve warmtepomp gaat de energie leveren voor het brouwhuis. Warmtepompen zijn een populaire duurzame keuze omdat ze met relatief weinig energie de temperatuur van een medium fors kunnen verhogen. Ze werken bovendien op (hernieuwbare groene) stroom en niet op gas.

Een brouwerij is een geschikte plek voor een warmtepomp, omdat er veel warmte én veel koeling nodig is in het proces. De restwarmte van ongeveer 50 tot 60 graden die vrijkomt uit de koelingen wordt straks door de warmtepomp opgewaardeerd tot 130 graden – voldoende voor het brouwproces. De innovatie in de pomp gaat dus hand in hand met innovatieve technieken van het brouwhuis. De pomp kan efficiënt stoom en warm water leveren – en de nieuwe processen zijn daar op ingericht. Met de warmtepomp wordt het nieuwe brouwhuis van Gulpener volledig fossielvrij. Om de warmtepomp aan te leggen (oplevering 2020-2021) heeft Gulpener een subsidie gekregen van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.

Samenwerking met lokale boeren

Maatschappelijk verantwoord ondernemen is niet nieuw voor Gulpener. Al in de jaren negentig sloeg de inmiddels gepensioneerde Paul Rutten deze weg in. Zo gebruikt Gulpener, als enige in Nederland, al ruim twintig jaar lokale en verantwoord geteelde gerst én hop. De gerst wordt geteeld op 450 hectare Limburgs land, door bevriende boeren van het familiebedrijf. Twee derde van de hop komt van hopkweker Wouters uit Reijmerstok. Veel telers werken biologisch, ze hebben allemaal het Planet Proof keurmerk.

Met de komst van het nieuwe maischfilter wordt het mogelijk andere graansoorten te gaan gebruiken. Gulpener heeft haar boeren al gevraagd om Limburgse oergranen te telen zoals emmer, oertarwe, spelt en rogge. Leve de biodiversiteit en leve een minder milieubelastende landbouw.

Meer informatie: Gulpener Brouwhuis