Op de zuidhelling van de 'Boereberg', een van de Zuid-Limburgse rivierterrassen bevindt zich Domein Aldenborgh, de biologische wijngaard van Peter en Gerrie Pelzer. Geen wijngaard met keurig gesnoeide rijen en kort gesneden gras, maar een wijngaard van georganiseerde natuurlijke chaos. Hier wordt optimaal samengewerkt met de natuur om tot de beste druiven te komen.
Optimale omstandigheden
De locatie van Domein Aldenborgh is het begin van de optimale omstandigheden voor de biologische wijngaard. De perfecte hellingshoek van het terras is ideaal voor wijnbouw. Bovendien speelt de bodemstructuur een belangrijke rol. In de ondergrond van de Boereberg grenzen twee kalksteensoorten aan elkaar: Gulpener krijt en Kundersteen. De wingerd wortelt in een combinatie van deze krijtsteen en krijgt zo een optimaal aanbod aan mineralen en voedingsstoffen.
Thee van gebruikte druivenschillen
In het proces van Aldenborgh om een druif van excellente kwaliteit te laten groeien staat de symbiose van de druivelaar met alle hem omringende natuurlijke gewassen centraal. De plant moet communiceren met de levende aarde, om tot een druif te komen met een volstrekt natuurlijke structuur. Bacteriën, schimmels en gisten zijn essentieel voor de biodiversiteit in de bodem. Pelzer maakt compost van goede bacteriën en schimmels, aangevuld met andere zaken zoals gebruikte druivenschillen uit vorige oogsten en zeewier. De extractie van deze compost, door de wijnboer zelf thee genoemd, wordt in de grond van de wijngaard gespoten.
Ziektebestrijding
De compost is behalve voor de bodem ook erg belangrijk om ziekteverwekkers te weren. Hier wordt niet gespoten met pesticiden om de druivenstokken te beschermen tegen ziektes. Ook niet met koper of zwavel, bestrijdingsmiddelen die een biologisch werkend domein zoals Aldenborgh mag gebruiken. "Bij veel boeren die met gewassen werken ligt de focus op steriliteit", vertelt Pelzer in een interview met Route des Vins. "Direct bestrijden is het uitgangspunt, waarmee je ook ongewild microbiologie beschadigt die je juist nodig hebt in de wijngaard." Doordat de compostextractie ook op de druivenbladeren terecht komt, is de plant in staat om nog sneller voedingsstoffen op te nemen dan via de wortels. Het resultaat is robuuste planten die hun eigen afweersysteem creëren en daardoor minder vatbaar zijn voor ziektes zoals meeldauw.
Biodiversiteit
De microbiologie bevordert niet alleen de biodiversiteit in de bodem. Het aantal planten en insecten is sterk toegenomen in de wijngaard. "Als je je werk goed doet in de wijngaard, krijg je gezonde druiven en is het wijn maken een pad van weinig omwegen", zegt Pelzer. "Je werkt met wat Moeder Natuur je geeft en laat haar de zaken aan elkaar breien."
Boer doet leven
Domein Aldenborgh is een van de agrarische bedrijven die worden uitgelicht in het nieuwe boek 'Boer doet leven; portretten van landschapsboeren'. Dit boek van Berno Strootman, Caspar Janssen en Jantien de Boer zet Nederlandse boeren in de hoofdrol die pioniers zijn op het gebied van biodiversiteit, dierenwelzijn en landschap. Vernieuwers die niet alleen voedsel produceren maar ook een aantrekkelijk landschap. Boeren die bloemrijke akkerranden, houtwallen, heggen en hagen een rol geven in hun bedrijfsvoering. Het boek is vanaf eind november via beschikbaar via Lecturis.
Lees hier meer over Limburgse pioniers op het gebied van kringlooplandbouw. Wil je ook werken aan een toekomstbestendig agrarisch bedrijf? Dit webinar kan je op weg helpen.
Bron: Domein Aldenborgh, Route des Vins