Veehouderij wordt de laatste jaren vaak in één adem genoemd met milieuproblematiek. In Schinveld laat de familie Hupperetz op hun boerderij een ander geluid horen. Op dit gemengde bedrijf worden vleesvee en akkerbouw gecombineerd met agrarisch natuurbeheer. De verschillende onderdelen zijn met elkaar vervlochten in het streven naar kringlooplandbouw en natuur en milieu zijn vaste richtpunten in de bedrijfsvoering. Nieuwe Oogst interviewde Tim Hupperetz (31) over de keuzes die gemaakt worden in dit familiebedrijf.
De werkzaamheden op boerderij Hupperetz zijn verdeeld over de familieleden: moeder Jeanine Hupperetz ontfermt zich deels over de administratie, vader Wiel Hupperetz is verantwoordelijk voor de akkerbouwtak en Tim Hupperetz richt zich vooral op de vleesveehouderij. Tim volgde een technische studie en werkte als technisch tekenaar, maar was ook altijd actief verbonden aan de boerderij. "Mijn ouders zijn nu beiden 62 jaar, dus ben ik bijtijds volledig in het bedrijf gestapt."
Vleesvee
Oog hebben voor natuur en milieu en daarmee bijdragen aan een gezonde leefomgeving zit in het DNA van dit boerenbedrijf. Dat betekent aan de kant van de vleesveehouderij dat er gebruik wordt gemaakt van een potstalsysteem, wat zorgt voor aanzienlijk minder ammoniakuitstoot dan reguliere stalsystemen.
De familie heeft het Franse ras Blonde d'Aquitaine op stal staan, bekend om een goede vleesafzet in combinatie met een sober rantsoen. "We voeren kalveren van acht tot elf maanden aan en deze blijven zo'n tien maanden op ons bedrijf", zegt Tim Hupperetz. "We hebben nauwelijks gezondheidsproblemen. De dieren staan op stro en de stallen zijn goed geventileerd."
Het voedsel voor de dieren komt vooral van de eigen akkerbouw. "We voeren ook reststromen uit de aardappelverwerkende industrie en bierbostel afkomstig van brouwerijen. De volgende stap is om die aanvullingen op het voer uit de directe omgeving te halen en zo het aantal transportbewegingen verder te beperken."
Zowel de inkoop als de afzet van het vleesvee is in handen van de coöperatie Bief Select. De 75 deelnemende boeren voeren hoofdzakelijk voedsel van eigen land en gebruiken bijna geen antibiotica. "We voldoen daarnaast allemaal aan de 2 sterren van het Beter Leven-keurmerk van de Dierenbescherming", vertelt Hupperetz.
Akkerbouw
Een groot deel van het voer voor het vleesvee wordt binnen het eigen bedrijf geteeld. Het gaat om suikerbieten, wintertarwe, wintergerst en mais. Daarnaast is een derde van het bouwplan bestemd voor de teelt van luzerne als onderdeel van het agrarisch natuurbeheer. In Zuid-Limburg draait het in eerste instantie om het beschermen van de korenwolf, die dreigde uit te sterven op de lössgronden.
"Luzerne maaien we in stroken, zodat de korenwolf altijd een plek heeft om te schuilen, maar ook vogels, reeën en andere dieren hebben hier een plek", ziet Hupperetz. "We vullen echt een natuurdoelstelling in en krijgen daarvoor een vergoeding die in de buurt komt van het telen van een intensief bouwplan."
De akkers worden in het voorjaar bemest met stromest uit de eigen potstallen. Stromest bevat belangrijke voedingsstoffen voor de plant zoals stikstof en fosfaat. Na aanvoer op de akkers zorgt het voor een verhoging van het organische stof gehalte in de bodem. Samen met de gewasresten op de akker ontstaat een vruchtbare en humusrijke toplaag. Door deze humuslaag wordt uitspoelen (wegzakken) van de mineralen in de bodem extreem beperkt.
Ook het stro dat wordt gebruikt voor het dagelijks instrooien van de stallen voor het vleesvee wordt voor een deel geteeld binnen het eigen bedrijf en daarnaast aangekocht in de directe omgeving. Op deze wijze blijven de transportafstanden beperkt, hetgeen bijdraagt aan een lagere CO2-footprint.
Weinig zorgen
De jonge ondernemer heeft net vogelnestkasten in de stallen opgehangen en zonnepanelen zorgen voor de nodige energie voor het bedrijf. "Natuur en milieu zijn steeds belangrijker voor de consument en daar willen we zoveel mogelijk op inspelen met onze bedrijfsvoering. "Dat de hedendaagse consument steeds vaker vlees laat staan, baart de jonge ondernemer weinig zorgen. "De ontwikkeling is ook dat mensen vlees van goede kwaliteit willen, smaakvol, lokaal geproduceerd met oog voor dierenwelzijn. Dat kunnen we leveren."
Meer voorbeelden van kringlooplandbouw in Limburg lees je in dit achtergrondartikel. Het volledige interview met Tim Hupperetz vind je op de website van Nieuwe Oogst.