5 november 2025
Praktijkverhalen
0 reacties
4x bekeken
Wereldwijd wordt naar schatting zo’n 40% van alle groenten en fruit nooit geconsumeerd. Een enorme verspilling van voedsel, water, land en energie. Vaak ontstaat die verspilling omdat de kwaliteit van producten ergens in de keten niet aan de specificaties voldoet tijdens transport, opslag of in de winkel. Maar wat als je van elk stuk groente of fruit, nog vóór het op reis gaat, precies zou weten wat de kwaliteit is? Neolithics werkt aan deze oplossing.
Neolithics
Startup Neolithics, één van de winnaars van de AI & Robotics in Agriculture Demo Day georganiseerd door Brightlands Campus Greenport Venlo en EIT Food, ontwikkelde een oplossing waarmee de interne én externe kwaliteit van groente en fruit volledig geautomatiseerd kan worden gemeten, zonder producten te beschadigen.
"Wij automatiseren inspecties volledig, zodat elk stuk groente of fruit zonder aanraking gecontroleerd kan worden."
Kijken in groente en fruit zonder het open te snijden
Waar kwaliteitscontroles in de sector nu nog grotendeels handmatig verlopen in kleine steekproeven, biedt Neolithics een alternatief dat veel nauwkeuriger en sneller is. David Kat, Business Developer van Neolithics, legt uit: ‘Op dit moment worden bijvoorbeeld maar drie tot vijf avocado’s per duizend kilo gecontroleerd. Om de kwaliteit (subjectief) te bepalen worden de avocado’s opengesneden, dat is destructief. En de steekproef is veel te klein om echte uitspraken te kunnen doen. Wij automatiseren inspecties volledig, zodat elk stuk groente of fruit zonder aanraking gecontroleerd kan worden.’
Dit doet Neolithics middels een unieke combinatie van hyperspectraal licht en gewone RGB-video. Hyperspectraal* licht dringt tot anderhalve centimeter diep in het product door en onthult eigenschappen zoals brix (suikergehalte), zuurgraad, stevigheid en beginnende interne rot, nog voordat het zichtbaar is aan de buitenkant. De RGB-camera registreert de visuele kenmerken. In combinatie bieden die beelden een integrale kwaliteitscheck van een product. En dat kan dus van de gehele voorraad gerealiseerd worden.
Sneller dan een mensenleven
Waar een menselijke inspecteur zo’n 300 kilo blauwe bessen per jaar controleert, inspecteert de innovatieve technologie van Neolithics 6 kilo per minuut, in een tafelformaat apparaat. Oftewel: dit levert meer inspecties op in één uur dan een mens in een jaar kan doen. Bij avocado’s, op de sorteerlijn, controleert de technologie 8 ton per uur. Zo kunnen volledige productstromen worden geïnspecteerd en gesorteerd.
De metingen worden direct geanalyseerd met kunstmatige intelligentie, getraind op referentievoorbeelden van nu al twintig soorten groente en fruit. Iedere vrucht die is gebruikt in de trainingsdata is eerst gescand, daarna handmatig opengesneden en beoordeeld, waardoor AI nu exact weet hoe interne kwaliteit correspondeert met wat de camera’s zien. Nieuwe modellen zijn dan ook in een dag te bouwen.
Minder verspilling, betere prijzen
Met hun oplossing wil Neolithics voedselverspilling wereldwijd aanpakken. Een teler of handelaar kan bijvoorbeeld beslissen welke blauwe bessen wel geschikt zijn voor een lange bootreis naar Europa, en welke juist beter lokaal verkocht kunnen worden. Zo worden producten niet onnodig afgekeurd of weggegooid na aankomst.
David: ‘Als je de kwaliteit op meerdere momenten in de keten kunt meten, kun je ingrijpen vóórdat het misgaat. Je voorkomt verspilling, maar verbetert ook de prijs voor zowel boer als consument. Want de enorme verspilling van het voedselsysteem zit nu in de prijzen ingecalculeerd.’
"We willen het voedselsysteem efficiënter, eerlijker en duurzamer maken. De voedselketen van de toekomst levert een consistenter product en een betere ervaring."
Transparant voedselsysteem
Neolithics werkt momenteel met innovatieve spelers in de blauwe bessen- en avocadoketens in Zuid-Amerika, de VS en Nederland. De ambitie voor de komende jaren luidt: elk product moet gevolgd kunnen worden van oogst tot winkelmandje, mét kwaliteitsdata.
Met betere data, zo stelt Neolithics, kunnen telers slimmer oogsten, logistieke partijen optimaler koelen, retailers beter inkopen en consumenten betere producten ontvangen. David: ‘We willen het voedselsysteem efficiënter, eerlijker en duurzamer maken. Niet met revoluties, maar met bewezen technologie en door stap-voor-stap vertrouwen op te bouwen. De voedselketen van de toekomst levert een consistenter product en een betere ervaring.’
* ‘Hyperspectrale beeldvorming legt licht vast dat door een materiaal wordt gereflecteerd of uitgezonden over vele smalle golflengtebanden. Aangezien verschillende moleculen op karakteristieke wijze met licht interageren, kunnen we aan de hand van de resulterende spectrale signatuur de samenstelling van het materiaal identificeren en analyseren.’
Meer weten? Bezoek de website van Neolithics.
