7 april 2025
Nieuws
0 reacties
16x bekeken
De deelnemers van het cluster Circulaire Dierlijke Eiwitketen zijn goed bezig. De komende tijd lichten we hun activiteiten uit, te beginnen met de samenwerking van Kipster, Nijsen Company en andere partners. Van akkerbouwer tot supermarkt en van bakker tot kippenboer: deze diverse groep bedrijven werkt samen aan een circulaire keten voor kringlooplandbouw. Het resultaat? Volkorenbrood, eieren en vlees voor menselijke consumptie. Maar bovenal een kringloop die beter sluit en veel duurzamer is, omdat alle grondstoffen circulair in de keten blijven. Met dit experiment worden successen geboekt, maar zoals met elke nieuwe ontwikkeling zijn er ook uitdagingen.
De grote impact van diervoer
Hoe voed je de wereld op een eerlijke manier en wat is de rol van dieren daarin? De manier waarop we nu met dieren omgaan in de voedselketen is niet efficiënt. Alle goede graan en maïs die we aan dieren geven, zouden we als mens ook zelf kunnen eten. Het verbouwen van deze ingrediënten voor diervoer kosten o.a. veel CO2, geld, water en land. Terwijl er ook duurzamere alternatieven zijn die minder impact hebben op onze leefomgeving. Bijvoorbeeld door het voeren van de dieren met circulair voer van reststromen uit de voedselketen, zoals onverkocht brood. Kipster, Lidl, Nijsen Company en meerdere partners werken samen om de keten circulair te maken: kringlooplandbouw.
Ruud Zanders, grondlegger van Kipster en initiatiefnemer: “We proberen nu met veel moeite de kringloop duurzamer te sluiten. Dat ging vroeger vanzelf. Mijn overgrootmoeder had zelfs nog een oventje op het erf waar ze zelf brood in bakte. De resten van het land gingen naar de varkens en de kippen. Niets werd verspild en van import uit andere werelddelen was geen sprake. Dat is waar wij weer naartoe werken. Niet omdat we terugverlangen naar vroeger, maar omdat we duurzaam vooruit willen.”
De kringloop
De kringloop van deze groep bedrijven werkt als volgt: in Groningen zaaien de deelnemende akkerbouwers de tarwe van toeleverancier Agrifirm. De meeste tarwe uit Nederland wordt alleen gebruikt voor veevoer, maar deze is geschikt om brood van te bakken. Over de akkers rijden ze de mest van Kipster-kippen uit. Meelfabriek De Jongh maalt het graan voor Bakkerij Fuite. Het volkorenbrood dat zij bakken, is te koop bij Lidl. Brood dat overblijft, wordt in samenwerking met Nijsen Company deels verwerkt in het kippenvoer voor de Kipster-kippen. De kippen zetten het om in eieren en vleesproducten, ook verkrijgbaar bij Lidl. En de kippenmest gaat dan weer naar de akkers. Zo wordt de kringloop zoveel mogelijk gesloten en blijven de grondstoffen circulair in de keten. Bovendien is Nederland zo minder afhankelijk van ontwikkelingen op de wereldwijde (grondstoffen)markt, omdat de gehele productie in Nederland plaatsvindt.
Uitdagingen
“Of dit project succesvol is, hangt af van hoe je het bekijkt. Dat een heterogene groep bedrijven een autonome keten vormt, is geslaagd. Dat hierdoor lokale kwaliteitsproducten met een significant lagere CO2-footprint voor dezelfde prijs in de supermarkt liggen, dat de boeren een kleine opslag krijgen, en dat de reststromen op de juiste plek terechtkomen, maakt het ook geslaagd.” Vertelt Ruud Zanders van Kipster. “Tegelijkertijd brengt deze samenwerking een kwetsbare disbalans in ons voedselsysteem aan het licht. Het is de ketenpartners nog niet gelukt de kringloop echt te sluiten. Zo is er meer Kipster-mest dan nodig is voor de akkers, hebben ze (minimaal) bestrijdingsmiddelen en kunstmest ingezet, en vormen de broodresten slechts een beperkt component van het kippenvoer.” Hierin liggen dus nog uitdagingen.
De samenwerkende partners bestaan uit: Agrifirm (zaaigoed), akkerbouwers, Bakkerij Fuite, Kipster (eieren, vlees en kippenmest), Lidl Nederland, Meelfabriek De Jongh en Nijsen Company (kippenvoer).