16 december 2025
Nieuws
0 reacties
5x bekeken
Alles sneller, makkelijker én goedkoper maken: de belofte van kunstmatige intelligentie is niet niks. AI lijkt de oplossing voor al onze problemen. Maar innovatie komt met een prijs. De impact van AI op ons energieverbruik tekent zich steeds scherper af. Wegen de baten nog wel op tegen de kosten?
Datacenters groeien exponentieel
Om een goede afweging te kunnen maken tussen de kosten en baten van AI moeten we eerst kijken naar de precieze klimaatimpact van de technologie. Het gebruik van AI heeft vooral invloed op het energieverbruik van datacenters, waarvan er wereldwijd enkele duizenden werkzaam zijn (waarvan zo’n tweehonderd in Nederland). In die datacenters staan servers, met zogenoemde graphics processing units (GPU’s) waarop ChatGPT en de andere AI-modellen draaien.
Die chips leveren enorme hoeveelheden rekenkracht, en daar is energie voor nodig. Dat geldt zowel voor het trainen van modellen als voor het gebruik daarna. Lag het vermogen van een serverkast in een groot datacenter vóór de AI-boom nog op 10 tot 15 kilowatt, nu is dat tussen de 40 en 60 kilowatt. Daarbovenop komt nog het energieverbruik voor zaken als het koelen van servers.
Datacenters worden bovendien in rap tempo bijgebouwd en worden steeds groter. Zo wil OpenAI, het bedrijf achter ChatGPT, een datacenter in Abu Dhabi bouwen dat driemaal zo groot is als de Efteling.
Nederlandse datacenters verbruiken evenveel elektriciteit als 2 miljoen woningen
Volgens het Internationaal Energieagentschap verbruikten datacenters in 2024 wereldwijd 415 terawattuur (ofwel 415 miljard kilowattuur) aan energie. De komende jaren verdubbelt dat naar schatting tot zo’n 945 terawattuur in 2030. Ter vergelijking: dat is ongeveer evenveel als de hoeveelheid elektriciteit die Japan nu jaarlijks produceert.
Die stijging komt met name door AI. Voormalig Google-ceo Eric Schmidt voorspelt zelfs dat het energieverbruik van datacenters in de VS van 3 naar 99 procent van de totaal opgewekte elektriciteit zal gaan.
In Nederland verbruikten datacenters in 2024 5.100 gigawattuur elektriciteit. Dat is gelijk aan het elektriciteitsverbruik van bijna 2 miljoen woningen, meldt het CBS. Het verbruik van datacenters is daarmee goed voor 4,6 procent van het totale elektriciteitsverbruik van Nederland. In 2021 was dat nog 3,3 procent.
In scenario’s van netbeheerder TenneT groeit de vraag van Nederlandse datacenters van een kleine 10 terawattuur in 2025 naar 24 tot 29 terawattuur tegen 2030, waarbij het aandeel van de sector stijgt van ongeveer 5 procent van het landelijke verbruik nu naar circa 15 procent in de toekomst.