1 juli 2025
Praktijkverhalen
0 reacties
55x bekeken
In veel bedrijven draait de persluchtcompressor ongemerkt dag en nacht door. Van autowerkplaatsen tot industriële productielijnen: perslucht is onmisbaar. Maar in de praktijk ook een van de minst zichtbare kostenposten. Lekkages, slecht afgestemde compressoren en verouderde leidingen zorgen voor structurele verspilling.
“Er verdwijnen jaarlijks duizenden euro’s zonder dat iemand het doorheeft,” zegt Daniël Walstock van Creemers Compressors. Het systeem functioneert, dus er wordt niet naar gekeken. Totdat we gaan meten.”
Weinig besef
Daniël werkt al jaren in de wereld van perslucht. Vanuit zijn rol Technisch Adviseur bezoekt hij wekelijks bedrijven om systemen door te lichten, adviezen te geven en energiebesparing inzichtelijk te maken. “Ik ben geen typische verkoper,” zegt hij. “Mijn kracht zit in het meedenken met de klant. Niet duwen op omzet, maar eerlijk adviseren wat écht past bij hun situatie.”
En dat is nodig. Want perslucht is in veel bedrijven een verborgen grootverbruiker. De kosten blijven onder de radar, terwijl het energieverbruik hoog is. “Mensen beseffen niet wat een beetje lucht kost,” zegt Daniël. “Ik kwam ooit bij een klant waar het persluchtverbruik in de zomer veel hoger lag. Wat bleek? Medewerkers verkoelden zich met een luchtspuitje onder hun overall.”
De boosdoener: nullastverbruik
Verspilling ontstaat vaak door kleine, ogenschijnlijk onschuldige zaken: een lekkende slang, een versleten koppeling, een poreuze leiding … “Het lijkt minimaal, maar de kosten kunnen snel oplopen. Laat je de compressor ook ’s nachts of in het weekend aanstaan, dan gaat er zomaar veel geld verloren.”
Een van de grootste boosdoeners bij schoefcompressors is nullastverbruik. “Veel bedrijven draaien nog met een ouderwetse schroefcompressor die, ook als er geen vraag is, blijft nadraaien. Dat kost tot wel 40% van het nominale vermogen, zonder dat je daar perslucht voor terugkrijgt.”
Voorkom verspilling én overbelasting
De oplossing ligt volgens Daniël in bewustwording in combinatie met techniek. “Een frequentieregelaar zorgt ervoor dat een compressor precies de juiste hoeveelheid lucht van de gewenste druk levert – niet meer, niet minder. Daarmee voorkom je verspilling, maar ook overbelasting van je stroomaansluiting. En dat laatste is tegenwoordig steeds vaker een bottleneck.”
Daniël ziet dat bedrijven worstelen met piekbelastingen. “Sommige klanten krijgen hun netaansluiting gewoon niet meer rond bij netbeheerders. Dan staat er ineens een dieselgenerator buiten te brommen. Dat is allesbehalve duurzaam. Terwijl je met de juiste configuratie en dimensionering veel netbelasting kunt voorkomen.”
Airsavers en lekkagepreventie
Creemers levert onder andere Airsavers: slimme afsluiters die voorkomen dat perslucht onnodig weglekt. Daniël legt uit: “Ze besparen geen lucht, maar zorgen dat je buiten de werktijd geen lekkageverliezen hebt. Daarnaast sluiten ze de leidingen langzaam af, wat schokken voorkomt – en dat voorkomt op zijn beurt weer nieuwe lekkages.”
Maar de échte winst zit vaak in het opsporen en verhelpen van bestaande lekkages. “Met een ultrasoonmeter kunnen we precies markeren waar het misgaat. Dat is echt maatwerk,” zegt Daniël.” Soms is het leidingwerk dertig jaar oud en kun je er nauwelijks bij. Dan moeten we andere oplossingen zoeken.”
Meten is weten
Om verspilling goed in kaart te brengen, werkt Creemers met datalogging en energiemetingen. “We plaatsen een logger op de compressor, meten een week lang en analyseren het verbruik tot op detailniveau. Zo weten we precies wat het daadwerkelijke verbruik is, op elk moment van de dag. En dan zie je vaak dat de huidige compressor veel te groot of inefficiënt is voor wat er nodig is.”
Volgens Daniël komt dat vaker voor dan je denkt. “Bedrijven veranderen: machines worden vervangen, processen aangepast, maar de compressor blijft hetzelfde. Ik kom regelmatig installaties tegen die al 25 jaar draaien. Ooit passend, maar inmiddels volledig uit balans.”
De wake-up call: inspectie
Hoewel duurzaamheid steeds vaker op de agenda staat, merkt Daniël dat energiebesparing op perslucht nog niet uit eigen beweging gebeurt. “Ondernemers komen pas in actie na een inspectie. Pas dan ontstaat het besef.”
Ook bij bestaande klanten komt bewustwording soms via monteurs van Creemers zelf. “Tijdens onderhoud zien we afwijkende waarden op de display, of ongebruikelijke draaiuren. Dan geven we een seintje: klopt dit nog met jullie gebruik? En vaak is het antwoord: geen idee.”
Oprecht advies boven snelle winst
Creemers Compressors zit in een verdringingsmarkt, waarin veel aanbieders concurreren op prijs. Toch kiest het bedrijf bewust een andere koers. “Wij zetten in op kwaliteit,” vertelt Daniël. “De juiste machine op de juiste plek, om zo de lange levensduur en betrouwbaarheid te garanderen.”
Hij benadrukt dat aanschafkosten maar een klein deel van het totale plaatje zijn. “De investering in een compressor is zo’n 20% van de totale kosten. Ongeveer 70% gaat op aan energieverbruik en 10% aan onderhoud. Dan heeft het weinig zin om te besparen op de aanschaf als je er daarna jaren te veel voor betaalt. We denken verder dan de aanschaf. De Total Cost of Ownership telt.”
Tips voor ondernemers
Wat kun je als ondernemer zelf doen? “Loop een rondje door je werkplaats. Laat een meting doen. Kijk of je compressor nog past bij je productieproces. En laat je goed adviseren voordat je zomaar iets aanschaft.”
Vooral het MKB is geneigd om tweedehands compressoren te kopen. “Dat lijkt aantrekkelijk qua prijs, maar past zelden. Dan draai je veel te groot, met hoge energiekosten tot gevolg. Of je koopt een installatie die al flink versleten is. Binnen een jaar gaat hij kapot – en dan ben je alsnog duurder uit.”
Dit artikel is onderdeel van een drieluik over energiezuinig ondernemen, in samenwerking met Creemers Compressors, WellColl en Draline.