“Als ondernemer hoefde je je eerder vooral te richten op productie,” vertelt Niek. Dat kan nu niet meer, je bent als ondernemer meer een manager. Je hebt meer taken, want je moet ook rekening houden met druk op de prijzen, de steeds strengere wet- en regelgeving en met klimaatproblematiek. Daarnaast lever je, direct of indirect, aan kritische consumenten die een steeds grotere vraag hebben naar gezonde en duurzame producten. Het is een uitdaging om hierop in te spelen.” 

Maar volgens Niek is het niet onmogelijk. “Als ondernemer moet je je bezighouden met nieuwe ontwikkelingen buiten je bedrijf. Alleen zo ben je klaar voor de toekomst. Innoveren is noodzakelijk om te overleven.” Hij benoemt 3 gebieden waarop ondernemers in de agrofoodsector zich volgens hem het beste kunnen ontwikkelen. 

1. Circulair

Ons voedsel moet steeds verantwoorder worden geproduceerd. Met een lage CO2-uitstoot, waarbij we reststromen gebruiken en verantwoord omgaan met grondstoffen. Volgens Niek is data-analyse daarbij onmisbaar. Hij geeft een paar voorbeelden: 

“Met data krijg je inzicht in hoe je je eigen proces kunt verbeteren. Bij het samenstellen van varkensvoer bijvoorbeeld. De varkenssector gebruikt nu reststromen in het voer, bijvoorbeeld brood dat over datum is en niet meer verkocht mag worden. Data laat zien dat dit goed werkt. Je hebt zo minder voer nodig dan voorheen. Deze data is noodzakelijk om het voer zo optimaal mogelijk samen te stellen.”

“Ook in de glastuinbouw werken ze al veel met data. Niet alleen bij het productieproces, maar ook in het logistieke proces. Zo meten ze bijvoorbeeld hoe lang een bepaald product ergens maximaal kan liggen of wat de beste methode is voor het orderpicken van het voedsel. Zo is het product van een hogere kwaliteit als het uiteindelijk bij de consument belandt.” 

2. Robotica en automatisering

“We kampen met een steeds groter tekort aan arbeidskrachten,” vertelt Niek. “Dat is ontzettend zonde, want hierdoor kunnen minder gewassen geoogst worden, en kampen we dus met voedselverspilling. Robotica is hier een goede oplossing voor. De melkrobot bestaat bijvoorbeeld al wat langer. Maar er beginnen ook andere soorten robots op de markt te komen. Denk bijvoorbeeld aan oogstmachines voor komkommers, paprika’s, appels, asperges en blauwe bessen. Maar er komen ook zelfsturende  tractoren die kunnen ploegen of bemesten. Deze tractoren bewerken de grond zo, dat de grond langer vruchtbaar en bewerkbaar blijft. Dat is heel indrukwekkend om te zien.”

3. Samenwerken met andere partijen 

Het is voor de agrofoodsector belangrijk om samen te werken met andere partijen. Verderop lees je over de ontwikkeling van een plukmachine voor blauwe bessen. “Als bessenkweker was het je nooit alleen gelukt om zo’n machine te bouwen. Daar heb je technisch specialisten voor nodig,” zegt Niek. “Gelukkig zijn we in Limburg erg sterk op het gebied van cross-overs. Dat betekent  dat we ondernemers met verschillende specialismen, zoals techniek en agro, makkelijk aan elkaar kunnen verbinden.”

De grenzen voorbij

Volgens Niek is het heel erg belangrijk om je tijdens het opzoeken van een samenwerking niet vast te houden aan bestaande grenzen. “Wij zitten natuurlijk heel dicht tegen de Belgische en Duitse grens. En daarom is het ook heel goed om samen te werken met partijen in die landen. Daar doen ze onderzoeken en hebben ze expertises die ons kunnen helpen. En andersom geldt dat natuurlijk ook. Nederland loopt erg voorop als het gaat om innovatie in de agrofoodsector. Wij kunnen hun natuurlijk ook veel bieden. Ik hoop dan ook dat we steeds meer kunnen samenwerken met partijen buiten Limburg.”

Begin bij Kiempunt

Niek heeft ook tips voor ondernemers die willen innoveren. “Begin laagdrempelig. Oriënteer je eens op wat er allemaal al gebeurt en wat er kan. Wat je daarbij heel goed kan helpen, is het online platform Kiempunt Limburg. Hierop komen allerlei ondernemers samen die te maken hebben met de agrofoodsector, van onderwijsinstellingen, tot voedselproducenten en technici. Je kunt kennis delen met elkaar op het platform. Ook staan er veel voorbeelden op van vernieuwingen en projecten, zoals de bessenplukmachine. Maar ook zien we op Kiempunt mooie samenwerkingen ontstaan tussen ondernemers. Ik zou zeggen, neem eens een kijkje, en meld je aan! Want door te innoveren en samen te werken, haalt jouw bedrijf 2050!”

Wil je weten wat de toekomst voor jouw onderneming in petto heeft?

Bezoek Kiempunt Limburg en laat je inspireren. Ben je juist op zoek naar samenwerkingspartners? Neem dan contact op met LIOF en bespreek de mogelijkheden.