Zef Soogelee bewijst: natuurvriendelijk boeren is óók slim boeren

Je rijdt de locatie van Hemels Vlees onmogelijk voorbij: het houten woonhuis waar Zef en partner Ingrid Vreke wonen en de open stal zijn echte blikvangers langs de velden van Ransdaal. Het past bij de eigenaar: Zef Soogelee is iemand die het graag anders aanpakt. Natuur en landschap zijn belangrijke waarden bij de productie en verkoop van zijn kerstbomen en rundvlees. En het plezier straalt er vanaf als hij erover vertelt.

Het begon met de oude boerderij van zijn ouders, omgebouwd tot een verblijfsaccommodatie voor groepen. Maar Soogelee’s hart ligt niet bij het toerisme en recreatie. “Toerisme is erg vluchtig, mensen zijn er even, consumeren van alles en weg zijn ze weer. Je ziet nu veel boeren verbreden, maar ik wilde juist terug naar de landbouw. Met een klein bedrijf kun je prima je geld verdienen, als je maar zelf je eindproduct gaat vermarkten. Het kost jaren om tot een eindproduct te komen, maar als je er 3 weken aan toevoegt om het zelf te verkopen, heb je een veel betere marge.” Soogelee heeft zo’n 70 koeien en zo’n 70.000 kerstbomen. Afgelopen jaar wist hij het vlees van ongeveer 20 koeien te verkopen en werden circa 5.000 kerstbomen afgezet. Het levert hem een omzet van € 15.000 per hectare op, een droom voor veel agrariërs.

Natuurinclusief boeren, naar wens van de klant

Soogelee houdt van de natuur en het landschap en richt zich op de consumenten die dat ook belangrijk vinden. Want eerlijk is eerlijk: de consument bepaalt. “Ik ontdekte dat steeds meer consumenten oog hebben voor natuurinclusief boeren en dierenwelzijn. Ze willen dat de koeien zo veel mogelijk buiten lopen en geen soja eten. Daarom heb ik een open stal gebouwd waar de koeien via een trap het hoogteverschil tussen erf en weiland kunnen overbruggen. De koeien krijgen bierbostel van de Brand brouwerij, mais en gerst van boeren uit het dorp en raapzaadschroot in plaats van soja. Ik wil de keten heel simpel en overzichtelijk houden.” Ook bij de teelt van zijn kerstbomen gaat Soogelee voor de bewuste consument. “Ik zet schapen in die het onkruid rond de bomen eten in plaats van dat ik moet spuiten. Zo ga ik steeds meer de ecologische kant op.”

"Met een klein bedrijf kun je prima geld verdienen"

Kleinschalig is vrijheid

Soogelee kiest bewust voor de vrijheid van kleinschalig boeren en ondernemen. “Niet wet- en regelgeving zijn het kader, de klant is het kader! De hele stikstofdiscussie interesseert me niet, omdat ik met kleine aantallen werk. Ik heb daardoor de flexibiliteit om me snel aan te passen aan veranderende behoeftes van de consument. Een boer met 300 koeien die zijn stal nog jaren aan het afbetalen is, heeft die luxe niet. Maar ik kijk natuurlijk niet alleen naar de consument, maar ook naar wat bij mij past. Zo wil ik absoluut geen boerderijwinkel. Ik wil vrij zijn om te gaan en staan waar en wanneer ik wil. Mensen kunnen een half uur van tevoren bellen als ze het vlees willen komen halen. Meestal kan het dan gewoon.”

Leren van klanten en van collega’s

Soogelee verkoopt zijn vleespakketten van 5, 10 en 20 kilo niet alleen in de regio, maar bezorgt ook 6 weekenden per jaar in de Randstad. Het contact met mensen is iets waar Soogelee juist erg gelukkig van wordt. “Als ik een weekend heb rond gereden om mensen onze vleespakketten te bezorgen, dan ben ik een blij mens. De gesprekken en de waardering, daar krijg ik energie van. En marketing vond ik al leuk toen ik nog aan de HAS studeerde. Een netwerk opbouwen, publiciteit krijgen, de juiste kanalen vinden: je leert voortdurend bij en je ziet je omzet groeien! Maar marketing is ook lastig en duur. Ik raad iedereen aan om je aan te sluiten bij een ondernemersclub waar je van anderen kunt leren. Zo heb ik veel geleerd van andere kerstbomentelers in het land en heb daarmee mijn omzet weten te verdubbelen. Ik vind het ook leuk om die kennis weer door te geven aan anderen en met collega’s te sparren. Ik heb laatst de kersenboer uit de buurt nog aangeraden om enkele grote borden langs toegangswegen te zetten. Wij krijgen er veel klanten mee en het is een relatief voordelig middel.” Hemels Vlees wordt verder vooral online vermarkt via de website, met nieuwsbrieven naar vaste klanten en Google advertenties. “De online marketing besteed ik uit, dat is echt een vak apart. Ook dat heb ik geleerd: je moet niet alles zelf willen doen.”

"Ik heb mijn omzet verdubbeld door te leren van andere ondernemers"

Onmisbaar

Soogelee durft wel te beweren dat zijn boerderij een onmisbare bijdrage aan de flora, fauna en het landschap levert. “Als je kleinschalig kunt opereren, ontstaat er meer biodiversiteit. De dieren lopen buiten en ontwikkelen zich tot sterke, gezonde dieren. Ook ontstaat er met deze manier van werken meer interactie tussen boer en consument. We zijn nooit klaar en blijven doorontwikkelen. We gaan nu meer bomen aanplanten die passen in het oorspronkelijke landschap. Daar heb je geen subsidie voor nodig als je het ziet als een onderdeel van je bedrijfsvoering. Ik beschouw het als een investering die je met de verkoop van je producten financiert. Ik vind dat je dingen goed en mooi moet proberen te doen. Mensen denken ook vaak dat dit huis en de stal enorm duur zijn. Maar het is helemaal niet duur. We hebben veel zelf gedaan en wonen en werken nu zelfs energieneutraal. De andere stal is nu nog van ijzer, maar ook die gaan we vervangen door een houten versie, passend bij de rest.”

De woning van Zef Soogelee en partner Ingrid Vreke

Mindset

Ook Soogelee vraagt zich wel eens af hoe het verder moet met zijn bedrijf. “Weet je, het zit allemaal in je kop. Toen Hornbach begon met kerstbomen, dacht ik eerst: ik kan wel inpakken, dan is er geen markt meer voor mij. Maar daarna realiseerde ik me: Hornbach vraagt € 40 voor een kerstboom, dat is dan dus mijn startprijs, want ik bied meer soorten die natuurvriendelijker zijn geteeld. En ook hier maken we de mensen weer zo blij! Het kiezen van de boom, wafels en glühwein erbij, dat maakt het tot iets unieks. Hetzelfde geldt voor het rundvlees. Je kunt denken: er komen steeds meer vegetariërs, is er nog wel markt voor mijn vlees? Maar Hemels Vlees is niet zomaar een stukje vlees, het is kwaliteitsvlees van dieren waar goed voor is gezorgd en die veel ruimte en beweging hebben gehad. Mensen rijden daar graag voor om. Als je mindset verandert, kun je zoveel meer bereiken. Ik ben dus ook niet bang dat iemand kopieert wat ik doe. Je leert van elkaar, maar je doet toch wat bij jou en je bedrijf past. Ik denk juist dat we als Zuid-Limburgse boeren moeten samenwerken en een ketting van Zuid-Limburgse parels kunnen rijgen. Als we elkaar onder de aandacht brengen, worden we daar allemaal beter van.”

“Ik ben niet bang dat iemand kopieert wat ik doe.”

Margerijk product zoeken

Ondertussen is Soogelee de 60 gepasseerd en kijkt langzamerhand uit naar een opvolger. “Ik heb zo’n 4.000 klanten voor de kerstbomen en zo’n 1.500 afnemers voor mijn vlees. Degene die dit overneemt krijgt dus een vliegende start. Ondertussen blijven we doorontwikkelen, ik heb nog allerlei ideeën. De nieuwe houten schuur krijgt een verbinding met de andere. Op het puntdak kunnen de kerstbomen worden verkocht, zodat het tijdelijk dan echt een kerststal wordt. Ik zie het helemaal voor me!”
Jonge boeren die twijfelen of er wel toekomst ligt in de landbouw, steekt Soogelee een hart onder de riem. “Ik zou het zo weer doen. De variatie, de vrijheid, het buiten in de natuur zijn, de blije klanten, het spelen met je bedrijf: het is het mooiste wat er is. Als je maar weg blijft bij lage marge producten, waarbij de afnemer bepaalt wat jij krijgt. Dat haalt alle lucht en flexibiliteit weg bij de boer. Daar zou het onderwijs ook meer aandacht aan moeten geven: studenten in plaats van kostenbewust maken juist opbrengstbewust maken. Ik adviseer boeren om een margerijk product te zoeken waar ze blij van worden. Echt waar: er valt nog zoveel te ontdekken en je te verwonderen!”

De 7 ondernemerstips van Zef Soogelee

1. Ga voor directe verkoop aan de consument en investeer in je eigen marketing en sales, dan kun je veel betere marges genereren.
2. Natuur en landschap zijn geen kostenposten, maar vormen belangrijke toegevoegde waarde aan je product. Investeer daar dus zelf in en durf een passende prijs te vragen.
3. Denk goed na over welk type consument en welke manier van werken bij jou past en richt daar je bedrijf op in.
4. Steek tijd in het leren van andere ondernemers, dat verdien je altijd dubbel en dwars terug.
5. Schakel specialisten in waar het nodig is, je hoeft niet alles zelf te kunnen.
6. Verander je mindset: wees niet bang voor concurrentie, maar kijk naar wat je ervan kunt leren en geef er dan je eigen draai aan.
7. Kies een margerijk product, dan behoud je je onafhankelijkheid en vrijheid.

Voor meer informatie of contact met Zef Soogelee: www.hemelsvlees.nl