Het is eigenlijk heel simpel. Je plaatst een compact datacenter vlakbij een kas, laat water van kamertemperatuur door de warmte die dit datacenter genereert verwarmen tot 50 à 60 graden en je slaat twee vliegen in één klap: het datacenter wordt gekoeld en de kas wordt verwarmd. Met de techniek die BlockHeating heeft ontwikkeld, kan een 200 kW datacenter 1 hectare kas verwarmen bij buitentemperaturen overdag van circa 20 graden. Dat is goed voor zo’n 40.000 kg tomaten die per maand geteeld kunnen worden zonder dat extra energie nodig is.
De oplossing van BlockHeating sluit perfect aan op het groeiende energieverbruik van datacenters. De verwachting is dat in 2025 de IT-sector 20 procent van het wereldwijde elektriciteitsverbruik voor zijn rekening neemt. Het grootste deel van die elektriciteit wordt omgezet in warmte terwijl die warmte niet wordt benut. De restwarmte van datacenters kan dus een belangrijke warmtebron vormen.
Dataprocessing en warmte
BlockHeating is een start-up van Jeroen Burks en Fonger Ypma. Jeroen Burks wist met eerdere start-ups zijn kennis van techniek en van bedrijfskunde al te bundelen en doet dat nu opnieuw vanuit de kansen die hij ziet met de opkomst van datacenters voor AI (Artifical Intelligence). Deze datacenters verwerken steeds grotere hoeveelheden data in steeds kortere tijd om zelflerende programma’s te kunnen ondersteunen. Veel dataprocessing betekent dat er voortdurend warmte wordt gegenereerd: ideaal voor een omgeving als een kas.
Burks: “We kwamen al vrij snel uit op tuinders. De infrastructuur van een kas leent zich ervoor en zij hebben voortdurend behoefte aan verwarming. Dat is bijvoorbeeld bij bestaande woonwijken niet het geval. Bovendien zijn tuinders enorm innovatief, ze staan echt te trappelen om nieuwe technieken te adopteren.”
Proefopstelling
BlockHeating is echt nog in de pioniersfase. In 2018 deed BlockHeating mee aan het programma Brightlands Innovation Factory accelerator. Het leidde tot een proefopstelling, waarmee al 22.000 kubieke meter gas en 40 ton CO2 werd bespaard. Met een LimburgAgrofood Innovatie Subsidie van LIOF wordt nu op een nog geheime locatie in Noord-Limburg een prototype gerealiseerd. Vanaf september dit jaar kan de pilot echt starten en loopt dan tot medio 2020. “De tweede locatie voor een echt commerciële unit moeten we nog zien te vinden. Of een locatie geschikt is, hangt af van verschillende factoren, zoals de bestaande infrastructuur. We hopen op die tweede locatie vanaf eind 2019 te kunnen starten. Voor de eerste proefopstelling ging het eigenlijk heel snel: al tijdens het kennismakingsgesprek reageerde deze tuinder positief. Dat maakt het heel prettig samenwerken.” Als de pilot goed verloopt kan BlockHeating snel uitgroeien tot een gedistribueerd datacenter van formaat. Dat zou een geweldige CO2-besparing opleveren als je bedenkt dat iedere unit jaarlijks tot 200 ton CO2 bespaart ten opzichte van verwarming door gas.
Liever warm water
Burks en Ypma hadden initieel het idee om warme lucht te leveren. Maar daar zitten tuinders niet op te wachten, zo bleek al snel. Burks: “Warme lucht is lastig op te slaan en te vervoeren, terwijl een kas natuurlijk een enorm oppervlak beslaat en de warme lucht overal naartoe moet. We kwamen dus al snel tot de conclusie dat we de warme lucht van de processoren via water moesten gaan verwarmen. Het water kan vervolgens via de bestaande leidingen de kassen verwarmen. We moesten vooral een manier vinden waarop we dat water in contact konden brengen met de warme lucht. Servers worden nu eenmaal standaard gekoeld met lucht en niet met water. Dat betekent: je moet hier iets mee doen by design. Die technische oplossing is ons product.”
De techniek van BlockHeating: koel water wordt door een speciale radiator geleid om de lucht van het datacenter af te koelen. Iedere processor van een server wordt watergekoeld. Het water heeft daarmee een temperatuur van 50-60 graden bereikt en stroomt dan terug naar de tuinder.
Klaar om los te gaan
Toch doet Burks niet heel erg geheimzinnig over de techniek achter BlockHeating. “Ja we kijken natuurlijk naar het beschermen van onze technologie. Maar ik geloof dat onze kracht nog meer zit in de snelheid waarmee we deze oplossing naar de markt kunnen brengen dan in de techniek zelf. Nederland is een populair land voor datacenters: we hebben een matig klimaat en een goede basisinfrastructuur. En we hebben een sterke positie in de tuinbouw. Kortom: de ideale marktomgeving om te starten met deze toepassing. Groei naar het buitenland is zeker denkbaar, vooral in andere landen met een koeler klimaat zoals Noorwegen en Zweden. En als je denkt aan groei buiten de tuinbouw, dan moet je denken aan zwembaden, hotels in koudere landen of industrie waarbij warm water nodig is, zoals voedselfabrikanten die hun producten pasteuriseren. Het gaat om de nabijheid van een locatie die voortdurend warmte nodig heeft.”
Goed alternatief voor beide kanten
BlockHeating vormt voor zowel datacenters als voor tuinders een goed alternatief. “Veel partijen willen hun data niet onderbrengen bij grote partijen als Google en Amazon. Dan zijn wij interessant. En voor tuinders is onze techniek een mooi alternatief voor geothermie en biovergisting, omdat we een minimale impact hebben op de bodem of de omgeving. Maar we moeten ons eerst bewijzen, daarom willen we graag snel van start met deze pilot. Dan zal ook blijken of er nog hobbels zijn om te overwinnen."
Denk je dat jouw locatie geschikt is voor een pilot met BlockHeating of wil je meer weten over de mogelijkheden van BlockHeating voor jouw bedrijf? Neem contact op >